Jak umocnić skarpę?

Skarpy, nasypy i wzniesienia ulegają erozji. Jeżeli chcemy zachować istniejące skarpy w niezmienionej postaci należy wykonać umocnienie skarpy. Skarpy umacniać można na kilka sposobów. Zależnie od oczekiwanego efektu końcowego można zastosować albo geokratę albo matę biodegradowalną.

Stabilizacja skarpy przy użyciu geokraty

Geosiatka komórkowa popularnie nazywana geokratą to rodzaj geosyntetyku wykonanego z tworzywa sztucznego, któy w wyglądzie przypomina plaster miodu.

Umocnienie skarpy przy użyciu tego materiału zapewnia długoletnią stabilizację - zależnie od użytego produktu: od 20 (geokrata HDPE np. Neoweb) do nawet 50 lat (geokrata Neoloy). W pierwszej kolejności przed przystąpieniem do pracy należy określić kąt nachylenia skarpy i podjąć decyzję jak chcemy wykończyć skarpę - czy chcemy mieć zazielenione zbocze czy np kamieniste. Te informacje pozwolą odpowiedni dobrać wysokość i typ geokraty. Przy doborze materiału należy także wziąć pod uwagę inne czynniki, które wpływają na stabilność zbocza (np. spoistość gruntu, rodzaj materiału z jakiego wykonane jest zbocze, częstotliwość i ilość opadów itd). Dopiero uwzględnienie wszystkich czynników pozwoli nam właściwie (trwale) zabezpieczyć zbocze. Ogólna zasada mówi, że im bardzej stroma skarpa tym wyższa i gęstsza powinna być geokrata. W celu poprawnego doboru geosiatki najlepiej zasięgnąć opinii specjalisty.

Same prace ziemne przy użyciu geokraty nie są skomplikowane. Pierwszą czynnością, jaką należy wykonać przed ułożeniem geosiatki komórkowej jest odpowiednie wyprofilowanie skarpy: wyrównanie powierzchni i przygotowanie za szczytem skarpy rowu do zakotwienia geokraty. Kolejną czynnością jest ułożenie geowłókniny lub geotkaniny. Jest to niezbędny geosyntetyk - będzie on pełnił rolę warstwy separacyjnej. Geowłóknina zapobiegnie mieszaniu się warstwy spodniej z materiałem, którym wypełnimy geokratę. Drugą najistotniejszą przyczyną zastosowania geowłókniny jest jej wodoprzepuszczalność - geowłóknina będzie zachowywała się jak sito: przepuści wodę opadową a zatrzyma cały materiał na powierzchni. Po ułożeniu geowłókniny (układamy ją na zakład z wywinięciem poza szczyt skarpy) mocujemy na jej powierzchni geokartę. Materiał jest dostępny w tzw. sekcjach czyli pojedynczych odcinkach o wym. około 2,60 x 6,30 mb. Materiał łączy się za pomocą specjalnych zszywek lub przy użyciu zacisków plastikowych (trytytek) lub drutu. Po ułożeniu geokraty należy ją zakotwić do podłoża przy użyciu szpilek. Są to pręty stalowe o odpowiedniej długości (zaleca się żeby szpilka pod geosiatką była wbita w grunt minimum 50 cm) wygięte w kształt litery J. Przyjmuje się, że na 1 m² geokraty powinna przypadać 1 szpilka. Jeśli mamy bardzo stromą skarpę np. 60 ° należy nieco zwiększyć ilość szpilek. Przy mniejszej pochyłości można umieścić ich troche mniej.

Wzmocnienie skarpy przy użyciu geosiatki

Po zamocowaniu geosiatki wypełniamy ją przygotowanym materiałem. Może to być ziemia, kruszywo, żwir lub inny spoisty materiał. Jeśli chcemy dodatkowo na skarpie zasadzić krzewy czy drzewa w miejscu ich zasadzenia wycinamy fragment geokraty (zwykłymi nożycami do blachy). Następnie przecinamy geowłókninę i sadzimy rośliny. Geosiatka i geowłóknina nie będą przeszkadzały im we wzroście. 

Drugim sposobem przeciwdziałania erozji skarp jest zastosowanie biowłóknin i mat biodegradowalnych. Cechą tego rozwiązania jest to, że ochrona przeciwerozyjna jest okresowa i ma przede wszystkim pozwolić na wytworzenie się systemu korzeniowego dla roślinności, która w późniejszym czasie będzie pełniła funkcję umocnienia skarpy. Z tego powodu takie rozwiązania stosuje się najczęsciej na małych zboczach lub na niedużych stromiznach, gdzie nie ma dużego zagorżenia wynikającego z obsuwania się gruntu.

Wzmocnienie skarpy przy użyciu biowłókniny

Wykonanie takiego zabezpieczenia rozpoczynamy od wyrównania płaszczyzny skarpy. Jeżeli chcemy na skarpie mieć trawę należy w tym momencie ją wysiać. W przypadku biowłókniny nasiona są wszyte w materiał i nie ma takiej potrzeby. Następnie rozścielamy matę lub biowłókninę pamiętając o zakładach. W przypadku mat, które najczęściej mają postać grubszych (kilkunasto milimetrowych) płacht o splocie przypominającym siatki można je przysypać cienką warstwą ziemi. Ma to znaczenie dla prawidłowego kiełkowania i wzrostu trawy. Przy zastosowaniu biowłókniny, która ma postać cienkiej i płaskiej tkaniny należy wykonać marszczenia materiału w liniach co 15-30 cm wzdłuż skarpy. Marszczenia będą utrzymywać warstwę humusu jakim należy przykryć biowłókninę.

Biowłókninę po ułożeniu należy zakotwić. Mocowania wykonuje się najczęściej drewnianymi kołkami, które wbijamy w grunt. Należy tu pamiętać zwłaszcza o zamocowaniu krawędzi. Przyjmuje się podobny współczynnik ilości kotew na m² jak w przypadku geokraty.

Geosiatka Neoweb GWS 075 to typowa geosiatka na skarpy, jest stosowana do wzmocnienia i ochrony skarp oraz stabilizacji gruntu. Składa się z wysokiej jakości włókien polipropylenowych o dużej wytrzymałości i odporności na działanie czynników atmosferycznych oraz promieniowanie UV. Geosiatka posiada otwory, które umożliwiają swobodny przepływ wody i drenaż powierzchniowy, co zapobiega erozji skarpy i zwiększa stabilność gruntu. Neoweb GWS 075 jest łatwa w montażu i może być stosowana w różnych warunkach geologicznych.

Geokrata na skarpy to siatka przestrzenna z tworzyw sztucznych, która służy do wzmacniania i stabilizacji skarp. Geokrata umożliwia wzmocnienie podłoża, co zapobiega osuwaniu się ziemi oraz poprawia odporność skarpy na erozję. Dzięki temu geokrata jest skutecznym rozwiązaniem dla utrzymania stabilności skarp, zarówno w przypadku małych jak i dużych projektów.

Umocnienia skarpy jest konieczne zależnie takich czynników, jak rodzaj terenu, nachylenie skarpy, rodzaj gleby, klimat, obszar użytkowania oraz ewentualne zagrożenia erozyjne czy osuwania się ziemi. Ocenę, czy skarpa wymaga umocnienia, najlepiej przeprowadzić przy pomocy fachowego doradztwa, takiego jak inżynierowie geotechniczni lub architekci krajobrazu.