Geosynthetic Clay Liner (GCL) — popularnie Bentomat — to fabrycznie wykonana mata zawierająca warstwę sodowego bentonitu umieszczoną między geowłókninami lub geomembranami; po nawodnieniu bentonit pęcznieje i tworzy barierę o bardzo niskiej przepuszczalności. Zalety: szybki montaż, samouszczelnianie przy drobnych uszkodzeniach i mniejsze wymagania grubości niż tradycyjne izolacje gliniane.

Typowe zastosowania: budowa wysypisk odpadów, budowa zbiorników wodnych, uszczelnianie kanałów, budowa wałów przeciwpowodziowych.

kup w sklepie internetowym: odmiany BENTOMATU: Bentomat ST, Bentomat SC, Bentomat SP oraz BENTOMAT laminowany folią: Bentomat STL, Bentomat SCL, Bentomat SPL.

Bentomat (GCL) to warstwa bentonitowa wzmocniona geosyntetykami, stosowana jako szczelna podkładka pod geomembranę w nieckach zbiorników ziemnych; prawidłowy montaż wymaga starannego przygotowania podłoża, zakotwienia, łączeń i hydratacji bentonitu, a także ochrony mechanicznej po instalacji.

Przygotowanie podłoża

Podłoże musi być gładkie, stabilne i wolne od ostrych elementów; dopuszczalne są drobne nierówności, ale kamienie, korzenie i odpady należy usunąć. Często stosuje się warstwę separacyjną z geowłókniny oraz kontrolne zagęszczenie podłoża, aby uniknąć punktowych przebić i nierównomiernego osiadania. Prace przygotowawcze i transport rolek wymagają ochrony przed uszkodzeniem mechanicznym i wilgocią przed rozłożeniem.

Układanie i łączenia

Rolki Bentomat rozwija się zgodnie z projektem, zachowując zakłady zgodne z wytycznymi producenta (zwykle z zakładem i zakotwieniem na skarpach). Połączenia wykonuje się przez zakładanie pasów na siebie i zabezpieczenie mechaniczne lub zgrzewanie geomembrany w systemie kompozytowym; szczególną uwagę zwraca się na detale przy przejściach rur i narożnikach. Kotwienie brzegów i wykonanie odpowiednich pasów przy skarpach zapobiega zsuwaniu się maty podczas zasypywania.

Hydratacja, testy i kontrola jakości

Po rozłożeniu GCL wymaga nawodnienia (hydratacji) — naturalnej lub kontrolowanej — aby bentonit osiągnął pełne pęcznienie i szczelność; w projektach z geomembraną często stosuje się kontrolowane nawodnienie przed zasypem. Instalacja powinna być dokumentowana (fotografie, dziennik montażu) i poddana inspekcji przed przykryciem; naprawy uszkodzeń wykonuje się zgodnie z procedurami producenta.

Zabezpieczenie, zasyp i eksploatacja

Po pozytywnej kontroli GCL należy zabezpieczyć mechanicznie (geowłóknina ochronna, warstwa zasypu drobnego kruszywa) i unikać ciężkiego sprzętu bezpośrednio na warstwie. Zasyp wykonywać etapami i kontrolować zagęszczenie, by nie uszkodzić maty; w eksploatacji monitorować poziomy wody i ewentualne osiadania, a przy stwierdzeniu nieszczelności przeprowadzić lokalne naprawy zgodnie z instrukcją producenta.