Jak wykonać małe oczko wodne?

Budowa oczka wodnego w ogrodzie to doskonały sposób na wzbogacenie przestrzeni rekreacyjnej, stworzenie mikroklimatu i zapewnienie miejsca dla roślin wodnych oraz drobnej fauny. małe oczko wodne wymaga starannego planowania, szczególnie w zakresie hydroizolacji i filtracji, aby zapewnić jego długotrwałą czystość i stabilność biologiczną.

1. Planowanie i wybór lokalizacji

Odpowiednia lokalizacja jest kluczowa dla zdrowia oczka wodnego.

• nasłonecznienie: oczko powinno być nasłonecznione przez około 4 do 6 godzin dziennie. Zbyt intensywne słońce sprzyja przegrzewaniu się wody i nadmiernemu rozwojowi glonów.

• bliskość drzew: unikaj lokalizacji bezpośrednio pod drzewami liściastymi. Opadające liście szybko zanieczyszczają wodę i stanowią problem dla systemu filtracyjnego.

• dostęp do prądu: zaplanuj łatwy dostęp do zasilania dla pompy i systemu filtracyjnego.

• głębokość: minimalna głębokość dla małego oczka wodnego powinna wynosić około 60-80 cm w najgłębszym punkcie. Jest to niezbędne do stabilizacji temperatury i umożliwienia przetrwania rybom (jeśli będą) w okresie zimowym.

2. Wykop i kształtowanie niecki

Kształt oczka wodnego powinien być naturalny i funkcjonalny.

• stopniowanie: niecka musi mieć wyraźnie zarysowane półki (strefy) o różnej głębokości:

  • strefa bagienna (0-15 cm): dla roślin przybrzeżnych i płytkowodnych.

  • strefa płytka (15-40 cm): dla lilii wodnych i roślin podwodnych.

  • strefa głęboka (ponad 60 cm): stanowi rezerwuar wody i chroni system biologiczny.

• poziomowanie: krawędzie wykopu muszą być idealnie wypoziomowane, aby zapobiec nierównomiernemu spływowi wody i obnażeniu folii.

3. Hydroizolacja oczka wodnego – folia i ochrona

Prawidłowa izolacja małego stawu jest gwarancją utrzymania wody.

• warstwa ochronna: przed położeniem folii do oczka wodnego, dno i skarpy wykopu należy wyłożyć geowłókniną ochronną o gramaturze min. $300\text{ g}/{\text{m}}^2$.  Geowłóknina chroni folię przed przebiciem przez kamienie, korzenie i nierówności podłoża.

• wybór folii: najczęściej stosowane są:

  • folia pcv (polichlorek winylu): elastyczna, przystępna cenowo, ale o niższej trwałości i odporności na uv niż epdm.

  • membrana epdm (kauczuk syntetyczny): najlepszy wybór. jest niezwykle elastyczna, odporna na uv i posiada wieloletnią gwarancję (do 50 lat). jest bezpieczna dla życia wodnego.

• układanie folii: folia musi być ułożona luźno, bez nadmiernego naprężania, aby umożliwić jej pracę przy osiadaniu gruntu i zmianach temperatury.

4. System filtracji i pompowania

Dla utrzymania czystej wody niezbędna jest filtracja oczka wodnego.

• pompa wodna: powinna mieć wydajność pozwalającą na przefiltrowanie całej objętości wody oczka w ciągu około 2-3 godzin. pompa umieszczana jest w najgłębszym punkcie.

• filtracja mechaniczna i biologiczna: woda powinna przepływać przez filtr zewnętrzny, który najpierw zatrzymuje zanieczyszczenia stałe (mechaniczna), a następnie przechodzi przez specjalne wkłady z porowatym materiałem (biologiczna).  Bakterie nitryfikacyjne kolonizujące ten materiał rozkładają szkodliwe związki azotowe (amon i azotyny) na mniej szkodliwe azotany.

• lampa uv (opcjonalnie): lampa uvc, umieszczona za pompą, jest bardzo skuteczna w zwalczaniu glonów jednokomórkowych ("zielonej wody").

  

5. Obsadzenie roślinnością

Rośliny pełnią nie tylko funkcję dekoracyjną, ale są kluczowe dla równowagi biologicznej w oczku wodnym.

• rośliny natleniające: umieszczane pod wodą (np. moczarka kanadyjska, wywłócznik) – pochłaniają co2 i dostarczają tlen.

• rośliny pływające: (np. hiacynt wodny, pistia) – zacieniają powierzchnię, ograniczając wzrost glonów.

• lilie wodne: sadzone w strefie płytkiej, są niezbędne do zacieniania dużej powierzchni wody.

• rośliny strefy bagiennej: (np. tatarak, irysy) – działają jak naturalny filtr, pobierając nadmiar składników odżywczych (azotany i fosforany).

Prawidłowo wykonane i obsadzone małe oczko wodne staje się samoregulującym się ekosystemem, wymagającym minimalnej interwencji w sezonie.

Izolacje do oczek wodnych:

Geomembrany PEHD

Maty bentonitowe

Garden Mat