Schron w piwnicy

Schron w piwnicy może być albo prywatnym ukryciem, albo częścią systemu schronowego dla ludności; obiekty publiczne są formalnie wyznaczane i podlegają ścisłym wymogom, natomiast schrony prywatne mają prostsze procedury, ale nadal muszą spełniać minimalne kryteria techniczne i być uwzględnione w działaniach ochrony ludności.

Zorganizuj piwnicę jako schron, zaczynając od oceny konstrukcji i szczelności, zapewnienia filtrowanej wentylacji oraz zapasów na co najmniej 72 godziny; dalsze przystosowanie wymaga uwzględnienia nowych przepisów i współpracy z lokalnymi organami.

Prawo i kontekst - schrony prywatne i MDS

Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej oraz powiązane rozporządzenia wprowadzają pojęcia budowli ochronnej, schronu, ukrycia i miejsca doraźnego schronienia; obiekt budowlany może zostać uznany za budowlę ochronną przez właściwy organ i otrzymać kategorię odporności oraz status schronu lub ukrycia. Wejście w życie nowych regulacji i obowiązki projektowe planowane są na okres 2025–2026 dla nowych inwestycji, co wpływa na projektowanie kondygnacji podziemnych.

Nowe regulacje dotyczące miejsc doraźnego schronienia (MDS) wprowadzają obowiązki adaptacyjne dla budynków i określają minimalne wymagania techniczne oraz wyposażeniowe, które inwestorzy i zarządcy muszą uwzględnić w projektach od 2026 roku.

Schron do celów publicznych

Publiczny schron (miejsce doraźnego schronienia, MDS) to obiekt wyznaczony przez organy ochrony ludności; musi spełniać określone wymogi techniczne, być utrzymywany przez właściciela/zarządcę i może trafić do niejawnej ewidencji budowli ochronnych. Właściciele i zarządcy obiektów użyteczności publicznej mają obowiązki prawne związane z przygotowaniem i utrzymaniem takich miejsc, a ich niewypełnienie może pociągać sankcje administracyjne.

Schron do celów prywatnych

Schron prywatny w piwnicy lub przydomowy układ ochronny to rozwiązanie realizowane na zlecenie właściciela nieruchomości. Projekty rządowe przewidują ułatwienia proceduralne dla przydomowych schronów oraz możliwość dofinansowania przebudowy istniejących pomieszczeń na cele ochronne, ale prywatny schron nadal powinien spełniać techniczne kryteria odporności i bezpieczeństwa oraz być przygotowany zgodnie z wytycznymi projektowymi i ekspertyzą techniczną.

Garaże i piwnice jako MDS

Rozporządzenie MSWiA z 9 lipca 2025 i towarzyszące wytyczne wskazują, że garaże podziemne i piwnice mogą pełnić funkcję miejsc doraźnego schronienia, pod warunkiem spełnienia wymogów konstrukcyjnych, wentylacyjnych i wyposażeniowych oraz formalnej akceptacji przez właściwy organ ochrony ludności.

Wyposażenie i zapasy — priorytety

Minimalne zasady wyposażenia obejmują: wodę pitną (minimum 3 l/os./dzień), żywność trwałą, podstawowe łóżka/koce, apteczkę, oświetlenie awaryjne i środki higieny; projekt rozporządzenia wymienia szczegółowe pozycje obowiązkowego wyposażenia, które należy uwzględnić przy przygotowaniu MDS.

Szybka lista priorytetów (minimum 72 godziny):

• Woda: 3 l/os./dzień; zapas na 72 godziny.

• Żywność: konserwy, gotowe posiłki, żywność liofilizowana.

• Apteczka: leki podstawowe, środki opatrunkowe.

• Oświetlenie i zasilanie: latarki, powerbanki, zapas baterii.

• Filtracja powietrza: filtry przeciwpyłowe/przeciwgazowe do systemu wentylacji.

• Dokumenty i komunikacja: dokumenty w wodoodpornych opakowaniach, radio, telefony.

Kluczowe wymagania techniczne i praktyczne kroki

• Ocena konstrukcji: sprawdź nośność stropu, szczelność ścian i ryzyko zalania; usuń źródła wilgoci. 

  • Ocena wytrzymałości betonu

• Odporność konstrukcji i wejścia: zabezpieczenie przed odłamkami, szczelność drzwi, drogi ewakuacyjne.

• Strefowanie: wydziel strefę wejścia/dekontaminacji, strefę noclegową, magazyn zapasów, strefę sanitarną i medyczną.

• Szczelność i zabezpieczenia: uszczelnij drzwi i przepusty instalacyjne; zabezpiecz instalacje elektryczne i kanalizacyjne.

• Wyposażenie: zapas wody, apteczka, oświetlenie awaryjne, komunikacja, zapasy żywności.

• Sanitariaty i odwadnianie: przygotuj prowizoryczne rozwiązania sanitarne i plan usuwania odpadów.

• Procedury i zarządzanie: ustal role (kto odpowiada za wodę, medykamenty, łączność), harmonogramy dyżurów i plan ewakuacji.

• Rejestracja i współpraca z urzędem: jeśli piwnica ma pełnić funkcję MDS, konieczna jest współpraca z lokalnym organem ochrony ludności i dostosowanie do wymogów rozporządzenia MSWiA dotyczącego wykorzystania piwnic i garaży jako tymczasowych schronów.

Dalsze kroki i współpraca

Skontaktuj się z lokalnym organem ochrony ludności, by uzyskać formalne wytyczne i akceptację adaptacji; uwzględnij możliwość dofinansowania i terminy wdrożenia nowych przepisów budowlanych dotyczących schronów w obiektach od 2026 roku.

• Sprawdź lokalne przepisy i plan ochrony ludności.

• Skontaktuj się z zarządcą budynku lub urzędem ochrony ludności przed adaptacją piwnicy na schron.

• Zleć ekspertyzę techniczną (konstrukcja, wentylacja, szczelność).

• Rozważ zgłoszenie i ewentualne dofinansowanie oraz dokumentację zgodną z wymaganiami.

Zorganizuj piwnicę jako prywatny schron dla rodziny i jednocześnie przygotuj ją tak, by spełniała wymogi MDS — zacznij od oceny konstrukcji i szczelności, zapewnij filtrowaną wentylację, zapasy na minimum 72 godziny oraz jasne procedury ewakuacji i zarządzania.

Organizacja miejsca doraźnego schronienia (mds) z uwzględnieniem wymogów technicznych, działań diagnostycznych dotyczących betonu oraz niezbędnych decyzji organizacyjno‑administracyjnych określona jest w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 9 lipca 2025 r.

Budowle obronne i schrony, okopy, punkty dowodzenia budowane w gruncie wykonane z zastosowaniem maty betonowej i innych geosyntetyków, typu geokraty komórkowe czy geotkaniny.

W świecie inżynierii lądowej i wojskowej, poszukiwanie efektywnych, trwałych i szybkich w realizacji rozwiązań zawsze było priorytetem. Maty betonowe, geokraty komórkowe i geotkaniny to nowoczesne materiały geosyntetyczne, które zrewolucjonizowały podejście do budowy struktur podziemnych, w tym budowli obronnych i schronów. Ich unikalne właściwości pozwalają na tworzenie konstrukcji odpornych na ekstremalne warunki, jednocześnie przyspieszając proces budowy i redukując koszty.

W odpowiedzi na potrzeby Obrony Cywilnej, Państwowa Straż Pożarna (PSP) przeprowadziła szczegółową inwentaryzację wszystkich miejsc, które mogą służyć jako Miejsca doraźnego schronienia (Schrony MDS).