Urządzenia wymagające badania wytrzymałości betonu

Badanie wytrzymałości betonu jest wymagane przed montażem urządzeń, które generują znaczne obciążenia punktowe lub dynamiczne, a ich niewłaściwe osadzenie mogłoby stwarzać zagrożenie dla życia i zdrowia. Badanie betonu jest zawsze konieczne, gdy jego jakość jest nieznana lub nie ma pewności co do spełnienia wymogów producenta montowanego urządzenia.

Kiedy należy badać beton

• Nowa posadzka Przeprowadzić badania po osiągnięciu pełnej wytrzymałości przez beton; standardowy termin kontrolny to minimum 28 dni od wylania, kiedy beton uzyskuje większość właściwości mechanicznych.

• Istniejąca posadzka Skontrolować, gdy posadzka jest stara, popękana lub jej stan techniczny budzi wątpliwości; stosować najpierw metody nieniszczące (młotek Schmidta, badania ultradźwiękowe), a w razie potrzeby uzupełnić badaniami inwazyjnymi (pobieranie próbek).

• Brak dokumentacji Wykonać badania, gdy nie ma danych o klasie betonu, grubości lub jakości wykonania, aby uniknąć ryzyka posadowienia urządzeń na niewystarczająco nośnym podłożu.

Badanie betonu przed montażem urządzeń

Badanie betonu jest konieczne przy montażu urządzeń podlegających nadzorowi technicznemu (nadzór i kontrole UDT) lub przenoszących duże obciążenia; szczególnie dotyczy to:

• Podnośniki samochodowe (dwukolumnowe, nożycowe) zgłaszne do UDT — wymagają nośnego podłoża zdolnego przenieść ciężar pojazdów oraz siły działające na kotwy mocujące.

  • Badanie posadzki pod podnośnik samochodowy warsztatowy lub pod dźwig przemysłowy

• Regały wysokiego składowania — przekazują znaczne obciążenia na posadzkę, co wymaga weryfikacji nośności i nośności miejsc kotwienia.

  • Badanie posadzki pod regały magazynowe

• Maszyny przemysłowe i obrabiarki (prasy, centra obróbcze) — ciężkie urządzenia potrzebują stabilnego podłoża zapewniającego dokładność pracy i bezpieczeństwo eksploatacji.

• Suwnice i wciągniki stacjonarne — generują dynamiczne obciążenia punktowe i udarowe; konieczna szczegółowa ocena wytrzymałości betonu w miejscach montaży.

• Specjalistyczne urządzenia ciśnieniowe i instalacje procesowe — mogą wymagać konstrukcji posadzek o specjalnych parametrach użytkowych oraz nadzoru technicznego.

• Konstrukcje stalowe i elementy wsporcze (słupy, kotwy halowe) — elementy mocowane do betonu powinny być projektowane i sprawdzane pod kątem przenoszenia zakładanych obciążeń.

Przy znaczącym obciążeniu lub wątpliwej wytrzymałości podłoża należy wykonać badania (np. metoda nieniszcząca i/lub pobranie rdzeni) oraz skonsultować wyniki z rzeczoznawcą lub inżynierem budowlanym celem doboru sposobu posadowienia i ewentualnych wzmocnień.

Stosowane metody badania betonu przed montażem urządzeń

Rekomendowane metody badawcze — krótka charakterystyka

• Młotek Schmidta (sklerometr) - badanie sklerometryczne

  • Cel: szybkie, orientacyjne oszacowanie twardości i przybliżonej wytrzymałości na ściskanie powierzchni betonu.

  • Zastosowanie: wstępna ocena posadzek, kontrola równomierności.

• Metody ultradźwiękowe (VP, Vp/Vs)

  • Cel: ocena jednorodności, lokalizacja pęknięć, pustek; ocena względnej jakości betonu.

  • Zastosowanie: badania elementów nośnych, ocena podłoża pod maszyny.

• Impact‑echo

  • Cel: wykrywanie delaminacji, pustek pod powłokami i w masywnych elementach.

  • Zastosowanie: posadzki, płyty fundamentowe i stropy.

• Pull‑off (test przyczepności) - badanie pull-off betonu

  • Cel: pomiar siły oderwania przy ocenie warstw przypowierzchniowych, powłok i przyczepności betonu.

  • Zastosowanie: miejsca kotwienia, ocena stref mocowania urządzeń.

• Pobieranie rdzeni (badania częściowo/niszczące)

  • Cel: bezpośrednie badanie wytrzymałości na ściskanie, składników i struktury betonu.

  • Zastosowanie: weryfikacja klas betonu, krytyczne lokalizacje pod kotwy i fundamenty maszyn.

• Badania dynamiczne i pomiary odkształceń

  • Cel: ocena zachowania pod obciążeniem dynamicznym, drgań i oddziaływań maszyn.

  • Zastosowanie: maszyny precyzyjne, suwnice, urządzenia wibracyjne.

• Badania chemiczne i trwałościowe

  • Cel: ocena zawartości chlorków, alkaliów, porowatości, odporności na agresję chemiczną.

  • Zastosowanie: posadzki w agresywnym środowisku, instalacje procesowe.

Urządzenia i metody badania betonu
 

Wyróżnia się trzy główne grupy metod badania betonu w konstrukcji: nieniszczące, częściowo niszczące oraz niszczące . Normy, w tym PN-EN 13791, regulują zasady oceny wytrzymałości betonu in situ.