Dachy zielone

Dachy zielone to nie tylko estetyczny dodatek do budynku, ale przede wszystkim rozwiązanie ekologiczne, które poprawia komfort termiczny i akustyczny, gospodaruje wodą opadową oraz redukuje efekt miejskiej wyspy ciepła. Stanowią one przestrzeń biologicznie czynną, wpływając korzystnie na środowisko miejskie i zdrowie mieszkańców

Rodzaje dachów zielonych

Ekstensywne dachy zielone

Te dachy charakteryzują się niewielką głębokością substratu (zazwyczaj od 5 do 15 cm), co ogranicza możliwości nasadzeń do niskich roślin, takich jak sukulenty, trawy czy niskie byliny. Ekstensywne dachy są lekkie, wymagają minimalnej konserwacji i są zaprojektowane z myślą o długotrwałym, praktycznie samoregenerującym się systemie. Dzięki temu doskonale sprawdzają się w budynkach, gdzie obciążenie konstrukcji jest kluczowym kryterium, oraz tam, gdzie liczy się prostota utrzymania.

Intensywne dachy zielone

W odróżnieniu od dachów ekstensywnych, intensywne dachy zielone są bardziej przypominające tradycyjne ogrody. Posiadają znacznie głębszy substrat (często przekraczający 20 cm), co pozwala na uprawę różnorodnej roślinności, w tym krzewów, małych drzew czy ozdobnych bylin. Wymagają one jednak odpowiednio zaprojektowanej konstrukcji nośnej, systemu nawadniającego i regularnej pielęgnacji. Intensywne dachy oferują szerokie możliwości aranżacyjne i mogą pełnić funkcję rekreacyjną, tworząc przestrzeń wypoczynkową na dachu budynku.

Kluczowe elementy budowy dachów zielonych

Niezależnie od typu, dach zielony to złożony system wielowarstwowy, w którym każda warstwa ma określoną funkcję:

• Warstwa hydroizolacyjna: Zapewnia ochronę przed przenikaniem wody do konstrukcji budynku.

• Membrana dyfuzyjna lub paroizolacyjna: Umożliwia "oddychanie" systemu przez przepuszczanie pary wodnej, jednocześnie chroniąc przed wodą ciekłą.

• Warstwa drenażowo-akumulacyjna: Odpowiada za odprowadzanie nadmiaru wody, jednocześnie magazynując ją do wykorzystania przez rośliny.

• Filtr lub warstwa separacyjna: Chroni warstwę drenażową przed przekwitaniem czy zatykaniem się substratu.

• Substrat roślinny: Specjalnie opracowana mieszanka mineralno-organiczna, która umożliwia rozwój wybranej roślinności, dostarczając jej niezbędne składniki odżywcze.

• Warstwa roślinna: Uprawa roślin odpowiednich do danego rodzaju dachu, która pełni zarówno funkcję dekoracyjną, jak i ekologiczną.

Korzyści wynikające z zastosowania dachów zielonych

• Izolacja termiczna i akustyczna: Dachy zielone poprawiają bilans cieplny budynku, pomagając utrzymać stałą temperaturę wewnętrzną, a także skutecznie tłumią hałasy z otoczenia.

• Retencja i naturalne gospodarowanie wodą: Dzięki systemom drenażowym dachy zielone zatrzymują wodę opadową, co zmniejsza obciążenie kanalizacji oraz umożliwia ponowne wykorzystanie wody dla roślin.

• Poprawa jakości powietrza: Roślinność na dachu zielonym przyczynia się do pochłaniania CO₂ i zanieczyszczeń, jednocześnie produkując tlen i obniżając poziom smogu.

• Redukcja efektu miejskiej wyspy ciepła: Zielona pokrywa dachowa absorbuje i odprowadza nadmiar ciepła, co ma szczególne znaczenie w gęsto zabudowanych obszarach miejskich.

• Zwiększenie estetyki i wartość nieruchomości: Oprócz wymienionych korzyści funkcjonalnych, dachy zielone przyciągają wzrok i podnoszą prestiż budynku.

  

Zastosowanie dachów zielonych

Dachy zielone znajdują zastosowanie zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i komercyjnym czy instytucjonalnym. Dzięki swojej wszechstronności są stosowane:

• Na budynkach mieszkalnych, gdzie zapewniają dodatkową przestrzeń rekreacyjną oraz poprawiają energosprawność obiektu.

• W centrach miast, jako element przeciwdziałający miejskiej wyspie ciepła oraz poprawiający jakość powietrza.

• W budynkach użyteczności publicznej, gdzie estetyka połączona z funkcjonalnością odgrywa kluczową rolę.

• W inwestycjach przemysłowych oraz biurowych, gdzie zielone dachy wpływają korzystnie na mikroklimat i komfort pracy.

Sytuacje stosowania dachów zielonych

Dachy zielone stosuje się w różnych sytuacjach, w tym:

• Budynki mieszkalne – szczególnie w miastach, gdzie brakuje terenów zielonych.
• Budynki komercyjne – centra handlowe, biurowce, gdzie dachy zielone mogą służyć jako miejsca rekreacji.
• Obiekty użyteczności publicznej – szkoły, szpitale, gdzie zieleń może poprawiać mikroklimat i wpływać korzystnie na zdrowie użytkowników.
• Budynki przemysłowe – w celu poprawy estetyki i zwiększenia powierzchni biologicznie czynnej.

  

Korzyści stosowania dachów zielonych

Dachy zielone przynoszą wiele korzyści:

• Izolacja termiczna – ochrona przed niskimi i wysokimi temperaturami, co redukuje koszty ogrzewania i klimatyzacji.
• Uszczelnienie dachu – zmniejszenie liczby remontów i napraw warstw konstrukcyjnych dachu.
• Poprawa mikroklimatu – produkcja tlenu, filtrowanie zanieczyszczeń powietrza.
• Izolacja akustyczna – zwiększona izolacja od hałasu.
• Retencja wody opadowej – opóźnianie fali opadowej, zatrzymywanie wody opadowej.
• Poprawa estetyki – zwiększenie atrakcyjności otoczenia.
• Odciążenie systemu kanalizacji – zmniejszenie opłat za odprowadzanie wody opadowej.
• Ochrona przed smogiem – szczególnie ważne w dużych miastach.
• Wpływ na zdrowie psychiczne – redukcja stresu, poprawa nastroju i zdrowia fizycznego.

Podział dachów zielonych - rozwiązania systemowe i niesystemowe

Dachy zielone można podzielić na:

• Ze względu na warstwę izolacji termicznej:
  • Konstrukcja standardowa – termoizolacja pod warstwą hydroizolacyjną.
  • Konstrukcja odwrócona – termoizolacja nad warstwą hydroizolacyjną.
• Ze względu na rodzaj roślinności:
  • Zieleń ekstensywna – rośliny niskie, odporne na ekstremalne warunki, wymagające minimalnej pielęgnacji.
  • Zieleń intensywna – różnorodne rośliny, krzewy, drzewa, wymagające intensywnej pielęgnacji i nawadniania.

Materiały stosowane do budowy dachów zielonych

Materiały używane do budowy dachów zielonych obejmują:

• Warstwy ochronne – membrany hydroizolacyjne odporne na przerastanie korzeni.
• Warstwy separacyjne - membrana dyfuzyjna znajduje szerokie zastosowanie przede wszystkim w systemach dachowych, zwłaszcza przy budowie dachów odwróconych oraz dachów zielonych.
• Warstwy drenażowe – geokompozyty i maty drenażowe, zapewniające odpowiedni odpływ wody, drenaż kubełkowy
• Substraty glebowe – specjalne mieszanki glebowe zapewniające odpowiednie warunki wzrostu roślin.
• Roślinność – odpowiednio dobrane gatunki roślin, zależnie od typu dachu (ekstensywne lub intensywne).

Przykładowe SST

• Wykonanie dachu zielonego

Ciężka izolacja przeciwwodna to rodzaj izolacji przeciwwodnej stosowanej w budownictwie w celu zapobiegania przenikaniu wody do wnętrza budynku. Jest to izolacja, która charakteryzuje się wysoką wytrzymałością mechaniczną oraz odpornością na działanie wody i innych czynników atmosferycznych. Izolacja typu ciężkiego przeznaczona jest do wykonywania izolacji konstrukcji budowanych na terenie o wysokim poziomie wód gruntowych.

Dachy zielone to innowacyjne rozwiązanie w nowoczesnym budownictwie, łączące walory estetyczne, ekologiczne i funkcjonalne. Dach zielony to swego rodzaju ogród, który wykonuje się na dachu budynku, zachowując wszystkie cechy, które musi spełniać powierzchnia dachowa, czyli szczelnośc i odporność na warunki atmosferyczne. Aby dach zielony spełniał swoje zadania, kluczowe znaczenie ma odpowiednio zaprojektowany drenaż, który zapewnia skuteczne odprowadzanie wody i ochronę konstrukcji przed gromadzeniem się wody opadowej.

Dachy odwrócone (inwersyjne systemy dachowe) to rozwiązania konstrukcyjne, w których układ warstw w pokryciu dachowym został odwrócony w stosunku do tradycyjnego dachu płaskiego. W klasycznym systemie najpierw stosuje się warstwę termoizolacyjną, a następnie hydroizolację, natomiast w dachu odwróconym hydroizolacja jest ściśle przylegająca do konstrukcji budynku, a warstwa termoizolacyjna układa się nad nią. Dzięki temu kluczowy element – warstwa przeciwwilgociowa – zyskuje dodatkową ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi, promieniowaniem UV oraz ekstremalnymi zmianami temperatury, jakie mogą wynikać z bezpośredniego kontaktu z warstwą izolacyjną